BORSADA KAZANMANIN ALTIN YOLLARI. BORSA DA KAZANILIR MI? 2.BÖLÜM

1.      kendi yöntemini oluşturduktan sonra öğrenmeniz gereken kural kademi alım yapmaktır. Bir hisseden ne kadar emin olursanız olun riski göz önüne alarak kademeli alım yapmaktır. Kademeli alım düşüş ve yükselişlerde yapılabilir. Mutlaka bunu kurallı yapın. Kuralsız yapılan kademeli alımlar zararı derinleştirilebilir. Benim aklıma gelen iki yöntem var:

a)       destek ve dirençler yardımıyla kademeli alım. Yöntem şöyle işliyor. Kağıda alım yaptınız. Kağıt düştü. İkinci alımı 1. destekten. 3. alımı 2. destekten şeklinde yapabilirsiniz. Yine aynı şekilde kağıt yükseldi. 2. alımı 1. direncin üstünden. 3. alımı 2. direncin üzerinden yapılabilir.

b)      Bu yöntemde düşüş veya yükselişlerde orantısal alım yapmak gibi. Düşüşte ve yükselişlerde %3, % 7 veya %10 gibi

2.      bundan sonraki en önemli unsur stoploss’u öğrenmek. Stoploss çok önemli bir kavram. Fakat beyin eğitimi ve disiplin şart bu yöntemi uygulamak için. Çünkü borsa stresli bir ortamdır. Stres anlarından ziyade duygular ön plana çıkar. Ve duygular doğru düşünmemizi engeller. Onun için kurallar koymak ve bunları baskı altında uygulayabilmek için beyini eğitmek gerekir. Stoploss yöntemlerine gelince:

Nedense x liraya bir hisse alınırken y liraya çıkınca satacağım diye plan yapılır. Sanki alınan her hisse yükselecekmiş gibi kişi kendini şartlar ve hisse gerileyince de kendisini şartlandırmış olduğu için zarardayken hisseyi satmaz, satamaz. Eli varmaz. Çünkü hisse mutlaka gitmeliydi, sağlam hisseydi.

O satmadıkça hisse daha da düşer bir süre sonra olay "şimdi satsam çok zararım var, uzun vadede kazanırım bekleyeyim" şekline dönüşür.

Bir diğer problem de hisseyi alırken vadenin, yani X liraya alınan hissenin hangi vade için alındığının belirlenmemiş olmasıdır. Y lira'ya satılacak olması bir hedef ancak zaman bakımından ne kadar süreye göz yumulacak olduğunun da belirlenmesi gerekir.

Borsada alınan her hissede kazanılacak diye bir şart yoktur. Zarar gayet normaldir. Normal olmayan her hisseden kar edilecek şeklinde kişinin kendisini şartlandırması ve zarar ihtimalini dikkate almamasıdır. Önemli olan nerede dur denilmesini bilmektir. Buna da STOP LOSS deniliyor.

Adından da anlaşılacağı gibi stop loss, kaybın durdurulması demektir. Bu terim katı kurallarla belirlenmiş bir kavram değildir. Değişkendir. Kişinin göz yumacağı bir oran olabileceği gibi mekanik bir sistem de kullabilir. Bu iki başlığı detaylı olarak incelersek;

1- Nisbi Stop Loss

a) Hisse Alım Fiyatına Göre Yapılacak Uygulama

Örneğin stop loss için göz yumulacak oran %4 olsun. Bu durumda 10 lira'dan alınan hisse %4 değer kaybedince, 9,60'a gerileyince duyguya yer vermeden satılacaktır.

b) Hissede Kar Gerilemesine Göre Yapılacak Uygulama

Örneğin 10 liradan alınan hisse 12 oldu ama alırken hissede hedef 13'tü. Kağıt gerilemeye başladı. Acama düzeltme mi yoksa silkeleme mi? Tereddütüne düşmemek için Kar'dan Zarar yaparken uygulamak üzere stop loss için bir oran belirlenir. Örneğin bu oran %4 olsun. Bu durumda kağıt en yüksek gördüğü 12'den %4 gerilediği zaman, 11,52 olduğu zaman, stop loss uygulanır ve satış yapılır.

2- Mekanik Stop Loss

a) Ortalamaya Göre Yapılacak Uygulama

Hissede yapılan yatırımın vadesine göre ortalamalar takip edilir. Bu ortalamalar yatırımcının yatırım prensibine göre değişir. yaygın kullanılanlar 10, ,20, 50, 100 vb.' dir. Örneğin Hissenin 21 günlük otalaması stoploss olarak takip edilirse hisse bu fiyatın altına inince ayı tuzağına karşı hacim de takip edilerek stop loss uygulanır. Yatırım uzun vadeli düşünülmüşse daha uzun süreli ortalamalar kullanılır.

b) Trend takibine Göre Yapılacak Uygulama

Hissede yapılan yatırımın vadesine göre trendi takip edilir ve fiyatlar trendin altına indiğinda ayı tuzağına karşı hacim de takip edilerek stop loss uygulanır.

c) Destek-Direnç Takibine Göre Yapılacak Uygulama

Borsada en dipten alıp en yüksekten satmak mümkün olmadığı için kademeli alım ve kademeli satım yöntemi kullanılır. Nedir bu kademeli alım, kademeli satım? Borsada alırken kazanılır. Hisse desteğinden alınır direncinden satılır.

Dirençler ve destekler belirlenir, desteklerde ve dirençlerde hacim takip edilir. Desteğin sağlamlığına, hissenin desteğinden destek bulduğu ve yükselişe geçtiğine kanaat getirilirse aşılan direnç destek olarak görev yapacaktır ve ilk hedef bir sonraki direnç olacaktır. Bu durumda hisse yükseldikçe alım yapılabilir. Aynı şekilde direnç ve hacim takip edilir. Direnç hacimle aşılırsa bir sonraki direncine kadar gidebileceği düşünülür ve satış bekletilir. Eğer direnç hacimsiz geçilmişse "direnç geçildi" havası yaratmak üzere olası bir boğa tuzağı kurulmuş demektir ve satış yapmak faydalı olacaktır. Çünkü hisse bu direncini aşamadığı için muhtemelen güç toplamak için desteğine geri dönecektir.
Peki stop loss nasıl uygulanır?

Hissenin desteği takip edilir ve eğer desteğin kırıldığına kanaat getirilirse stop loss uygulanır. Çünkü destek kırılırsa bir sonraki olası durak bir alt destek olacak diye düşünülür.

Faydası ne olur?

9,80 desteği kırılırsa ve satış yapılırsa bir alt destekten 9,60, 9,50 vs. alım yapılarak %2-3 daha aşağıdan alım fırsatından faydalanılabilir.
"Borsa'da alırken kazanılır" prensibi bu şekilde işlem yapmaktır.

Bahsi geçmişken trend dönüşümlerinde hacim kriterini aktarmak gerekirse,

Trendin yukarı kırıldığına kanaat getirilebilmesi için trendin hacmin 1 haftalık ortalamasının 1,5-2 kat üzerinde yukarı yönlü kırılması gerekir. Aşağı yönlü kırılması için de hacmin önceki birkaç güne göre bir miktar artması yeterlidir.

d) 3 Bars Nett Yöntemi

Joseph Stowell tarafından geliştirilmiş ve Daryl Guppy tarafından geliştirilmiştir.

1- Bugünün en düşük fiyatı tespit edilir.

2- Geriye doğru bu en düşük fiyattan daha düşük en düşük fiyat tespit edilir.

3- Bu en düşük fiyat stop loss olarak kullanılır. Hisse bu değerin altına inerse stop loss uygulanır.( http://www.borsayorumu.com/yararli-borsa-bilgileri-t519-10.html dan alıntıdır)

3.      )  Hisse senetleri üzerinde temel analizi öğrenin. Şirketlerin bilançolarını inceleyerek yapılan analizdir. Şirketin mevcut durumu ve sektördeki gücü hakkında bilgi verir. Borsadaki bana göre en önemli analizdir. Tabi profosyonel analiz yapmak çok uzun süreç. Ben size burada basit temel analiz değerlerini öğreteceğim ki basit bir analizle çok şeyler yapabilirsiniz. Basit temel analizin öğeleri:

A) Pd/dd oranı:   toplam piyasa değeri / özsermaye. Yani şirketin  piyasa değerinin özsermayesine bölünmesiyle bulunan rakam.

* Buradaki incelik pd/ dd 1 ‘ e yakın ise değerinde 1 ‘den düşük ise değerinin altında, 1 den yukarı gittikçe şirket pahalılaşıyor demektir.

B) F/ k oranı: adından da anlaşılacağı üzere şirket hissesi fiyatının hisse başı kazanca bölünmesiyle hesaplanır: f/k oranı = şirketin piyasa değeri / şirketin net karı

* Buradaki incelik f/k oranı sıfıra yaklaştıkça şirketin karlılığının verimli olduğudur. Buradaki en ideal olan f/k oranı 0-10 arasında olması şirketin karlılığının verimli olduğu, 10 dan yukarı gittikçe verimliliğin düştüğü gibi sonuç çıkarılabilir.

C) Alacağımız hisse çok büyük bir beklentisi yoksa düşük sermayeli olmalıdır. Çünkü düşük sermayeli hisse büyüme potansiyeli olan hissedir. Buda hissede fiyat akışkanlığının fazla olmasını sağlar. Günümüz koşullarında şirketin sermayesi 20-25 milyon tl yi aşmaması önemlidir.

D) Karlılık oranı: aldığımız kağıdın karlılık açısından istikrarlı olması aranmalıdır.  Son 3 yılda karlı olması ve her yılın karının bir önceki yılın karından% 20 yukarı da olması gerekir.

E) Aldığımız hissenin sektörünün lider şirketi olması.

F) Kağıdın ihracat yapabilir olması . Özellikle ithalata bağlı olmaksızın ihracat yapabiliyorsa daha iyidir.

Borsada temel analiz yapabilmek için gereken dökümanların çoğuna http://www.paragaranti.com/pages/hisse.jsp ulaşılabilir.